نخستین بار براساس مجوز شماره ۳۴۸۸۳/۲۲/۲ در سال ۱۳۹۲ و مجوز شماره ۷۲۱۳۰/۲۲/۲ در سال ۱۳۹۳ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پژوهشکده نظر اقدام به پذیرش دانشجو در رشته‌های معماری، شهرسازی و پژوهش هنر کرد. مدت زمان انجام رساله دکتری در این دوره ۳ سال است. تحقق دکتری پژوهش محور متناسب با فلسفه تحقیقات تقاضامحور، نیازمند ساز‌و‌کارهای خاص است که از روند متعارف تعریف و تهیۀ رساله‌های دکتری در گروه هنر فاصله بسیار دارد. هدایت رساله‌های دکتری به سوی نیازهای جامعه، زمینه‌سازی برای توسعه علمی و انجام تحقیقات بنیادی و توسعه‌ای در راستای پاسخگویی به تقاضای بومی مهم‌ترین هدف تشکیل لابراتوار دکتری نظر به مثابۀ نظام برنامه‌ریزی و مدیریت پژوهش‌های دکتری است. مدیریت پژوهش‌های دکتری با مشارکت اساتید برگزیدۀ ایرانی و مؤسسات علمی خارجی، به منظور هم‌افزایی توانمندی‌های آنان و بسط ارتباط علمی ایران با جهان پیشرفته، رویکرد نخست لابراتوار است. لابراتوار دکتری نظر سعی دارد پاسخی نظام‌مند به روند تعریف، هدایت و انجام پژوهش‌های دکتری ارائه دهد که نقش مکمل را در فرآیند سنتی مبتنی بر ترکیب راهنما - پژوهشگر ایفا می‌کند. مشارکت پژوهشگران در فرآیند نقد علمی مسائل ایران از طریق نگارش و انتشار سازمان‌یافته و منظم یادداشت‌های علمی تحت نظر مدیریت لابراتوار رویکرد دیگری برای تحقق اهداف یاد شده است.
مراحل اصلی دوره
- شرکت در کنکور سراسری دکتری سازمان سنجش آموزش کشور
- شرکت در مصاحبه دکتری لابراتوار نظر
داوطلبان پس از اخذ نمره قبولی در کنکور سراسری دکتری، از طریق سازمان سنجش برای مصاحبه دکتری به پژوهشکده نظر هدایت می‌شوند.
- ثبت‌نام
داوطلبان پس از دریافت نتیجه قبولی در مصاحبه دکتری، مراحل ثبت‌نام خود را طبق دستورالعمل اختصاصی پژوهشکده طی خواهند نمود. تأمین هزینه پژوهشی دوره دکتری بر عهده سازمان حمایت‌کننده از طرح پژوهشی است.
- گذراندن واحدهای نظری
بر اساس آیین‌نامۀ دوره دکتری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دوره‌های دکتری پژوهش‌محور حداکثر ۸ واحد درسی می‌تواند در برنامه درسی مصوب هر رشته پیش‌بینی شود. لابراتوار دکتری نظر جهت بالابردن بینش پژوهشی پژوهشگران خود واحدهای درسی مورد نیاز برای تهیه یک رساله دکتری موفق را تدوین و کلاس‌های مورد نظر را با اساتید مجرب آن مبحث برگزار می‌کند. از این رو پژوهشگران در نیمسال اول و دوم تحصیل خود ۸ واحد نظری را طی می‌کنند.
- تهیه پروپوزال اولیه و تعیین استاد راهنما
پژوهشگران در سه ماه نخست نیمسال اول دوره دکتری خود در چارچوب برنامه درسی لابراتوار، نسخه اولیه پروپوزال خود را تهیه می‌نمایند و برای تعیین استاد راهنما به شورای مدیریت لابراتوار تحویل می‌دهند.
- تکمیل پروپوزال زیر نظر استاد راهنما
پس از تعیین استاد راهنما، پژوهشگر دکتری مرحله تکمیل پروپوزال خود را زیر نظر وی پیش می‌برد و در پایان نیمسال اول به مرحله دفاع از آن می‌رسد.
- دفاع از پروپوزال
پس از تکمیل پروپوزال، استاد راهنما موافقت خود را با برگزاری جلسه دفاع همراه با پیشنهاد سه نفر استاد متخصص، به عنوان استاد داور، به لابراتوار دکتری اعلام می‌نماید. پس از آن شورای علمی لابراتوار با بررسی پروپوزال، به تعیین هیئت داوران و تشکیل جلسه دفاع پروپوزال می‌پردازد.
- گذراندن کلاس‌های مهارتی
پژوهشگران موظف‌اند تا پایان سال دوم تحصیل در دوره دکتری، ۳۰ ساعت کلاس شامل یادگیری نرم‌افزارها و مهارت‌های مربوط به پژوهش و تدوین رساله دکتری خود را بگذرانند.
- مرحله تدوین رساله
پژوهشگران با راهنمایی استاد راهنما و مشاور خود که به صورت منظم و حداقل یک بار در ماه در محل لابراتوار دکتری برگزار میشود، مراحل تکمیل رساله را پیش خواهند برد. علاوه بر آن جهت هماهنگی کار استاد راهنما و مشاور در طول هر ترم یک جلسه مشترک با حضور هر دو استاد برگزار میشود.
پژوهشگر در پایان هر ترم، موظف به ارائه گزارش از پیشرفت رساله خود است. این گزارش توسط هیئت قضاوت، داوری و ارزش‌گذاری میشود.
دانشجویان در هر سال تأییدیه پذیرش یک مقاله علمی- پژوهشی، یک مقاله علمی-ترویجی و مدارک انتشار ۶ نقد کاربردی تخصصی در حیطه کاری خود را به لابراتوار تحویل خواهند داد. در صورت تکمیل امتیازات، پژوهشگر می‌تواند در سال بعد ثبت‌نام کند. در غیر این صورت وی ناگزیر خواهد بود تا کسب امتیاز لازم در مرحله قبلی متوقف شود.
- دفاع از رساله دکتری
پس از اتمام مراحل تهیه رساله دکتری و تأیید استاد راهنما و لابراتوار، پژوهشگران می‌توانند از رساله دکتری خود دفاع کنند. حداقل مدت تهیه و نگارش رساله سه سال بعد از اولین ثبت‌نام است.
- تمدید سنوات تحصیل
مطابق آیین‌نامه دکتری پژوهش‌محور، در صورت عدم آمادگی پژوهشگر برای دفاع از رساله خود، مدت تحصیل وی با موافقت استاد راهنما و تصویب شورای علمی لابراتوار می‌تواند حداکثر تا ۵ سال تمدید شود. پرداخت هزینه سنوات اضافی بر عهده سازمان حمایت‌کننده طرح خواهد بود.
دانشجویان ورودی مهر 93
رشته معماری
- دانشجو: حامد سیمی
عنوان رساله: تداوم هویت در منظر شبانه شهر معاصر ایران بر پایۀ سنت طراحی نورپردازی معماری عصر صفوی
استاد راهنما: دکتر حشمت‌الله متدین
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی - دانشجو:محمدمهدی شعبانی
عنوان رساله: مقایسۀ تطبیقی عوامل رضایت مندی سکونتی ساکنان محلات سنتی و بلند مرتبه‌های مسکونی
استاد راهنما: دکتر سیدامیر منصوری
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی - دانشجو: حمید ممانی
عنوان رساله: تجلی‌های مختلف تأثیر مذهب و نهاد حاکمیت بر هویت بخشی و تحولات الگوهای تزئینی در دوره‌های مختلف معماری ایران
استاد راهنما: دکتر سعید حقیر
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
دانشجویان ورودی بهمن 1393
رشته شهرسازی
- دانشجو: شعله نوذری
عنوان رساله: ارائه سامانه‌ای برای تحقق طراحی همه شمول در ایران مطالعه موردی شهر تهران
استاد راهنما: دکتر مهران علی‌الحسابی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
فارغ التحصیلان ورودی بهمن 1393
رشته پژوهش هنر
- دانشجو: شهریار خونساری
عنوان رساله: تحلیل گفتمان انتقادی عکس‌های غیر حرفه‌ای جنگ ایران و عراق
استاد راهنما: کتر ناصر براتی
سال: 1399 - دانشجو: گلناز کشاورز
عنوان رساله: زیبایی‌شناسی منظر سرزمین های حاشیه دریای عمان و بلوچستان (با تاکید بر منظر شبانه تجاری و تفریحی چابهار)
استاد راهنما: دکتر شهره جوادی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397 - دانشجو: حامد سلیمان‌زاده
عنوان رساله: ناسینما در ایران
استاد راهنما: دکتر مجید سرسنگی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397
رشته معماری
- دانشجو: حسن فریدون‌زاده
عنوان رساله: هنجار شکل یابی مسکن روستایی، مورد پژوهی: اقلیم سرد و کوهستان استان اردبیل
استاد راهنما: دکتر محسن سرتیپی‌پور
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397 - دانشجو: بهزاد مسعودی اصل
عنوان رساله: مبانی معماری یادبودهای شهادت با تکیه برطرح‌های ساماندهی گلزارها و یادمان‌های شهدا در ایران
استاد راهنما: دکتر احمدعلی فرزین
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397 - دانشجو: فهیمه یاری
عنوان رساله: معماری بناهای سیاسی در جمهوری اسلامی ایران
استاد راهنما: دکتر سیدامیر منصوری
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397
رشته شهرسازی
- دانشجو: الهام ضابطیان
عنوان رساله: تبیین رابطه بین سازگاری روانی جهت نیل به آسایش حرارتی با حس مکان در فضاهای عمومی شهری
استاد راهنما: دکتر رضا خیرالدین
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397 - دانشجو: الهام نهاوندی
عنوان رساله: ارتقاء سرزندگی در مراکز شهری، نمونه موردی: منطقه 21 شهر تهران
استاد راهنما: دکتر احمد پوراحمد
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1398 - دانشجو: عباس آذری
عنوان رساله: شبیه‌سازی جدا یی فضاهای مذهبی از بافت پیرامون با نگرشی اجتماعی-فضایی
استاد راهنما: دکتر ناصر براتی
سال: 1397
فارغ التحصیلان ورودی مهر 1393
رشته پژوهش هنر
- دانشجو: علی نیکویی
عنوان رساله: تأثیر و تداوم باورها و فرهنگ ایران باستان بر معماری و تزیینات در معابد و کلیساهای ارمنستان و گرجستان
استاد راهنما: دکتر شهره جوادی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397 - دانشجو: کاظم خراسانی
عنوان رساله: سبک‌شناسی نقاشی خط ایران
استاد راهنما: دکتر اصغر کفشچیان مقدم
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397
رشته معماری
- دانشجو: هانی ارجمندی
عنوان رساله: تبیین مؤلفه‌های جنسیتی در راستای ارتقای کیفیت مسکن شهر تهران (با تأکید بر زنانگی)
استاد راهنما: دکتر علی یاران
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1399 - دانشجو: زهرا پورسلیمان امیری
عنوان رساله: ارتباط انسان و محیط و مقایسه آن در مسکن سنتی و معاصر (مطالعۀ موردی مسکن شهری بابل)
استاد راهنما: دکتر مهدی شیبانی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1399 - دانشجو: مریم دبیری
عنوان رساله: بازبینی مولفه های موثر منظر و عملیاتی کردن آنها در فرآیند برنامه‌ریزی منظر شهری پایدار
استاد راهنما: دکتر محمدرضا مثنوی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397
نخستین بار براساس مجوز شماره ۳۴۸۸۳/۲۲/۲ در سال ۱۳۹۲ و مجوز شماره ۷۲۱۳۰/۲۲/۲ در سال ۱۳۹۳ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پژوهشکده نظر اقدام به پذیرش دانشجو در رشته‌های معماری، شهرسازی و پژوهش هنر کرد. مدت زمان انجام رساله دکتری در این دوره ۳ سال است. تحقق دکتری پژوهش محور متناسب با فلسفه تحقیقات تقاضامحور، نیازمند ساز‌و‌کارهای خاص است که از روند متعارف تعریف و تهیۀ رساله‌های دکتری در گروه هنر فاصله بسیار دارد. هدایت رساله‌های دکتری به سوی نیازهای جامعه، زمینه‌سازی برای توسعه علمی و انجام تحقیقات بنیادی و توسعه‌ای در راستای پاسخگویی به تقاضای بومی مهم‌ترین هدف تشکیل لابراتوار دکتری نظر به مثابۀ نظام برنامه‌ریزی و مدیریت پژوهش‌های دکتری است. مدیریت پژوهش‌های دکتری با مشارکت اساتید برگزیدۀ ایرانی و مؤسسات علمی خارجی، به منظور هم‌افزایی توانمندی‌های آنان و بسط ارتباط علمی ایران با جهان پیشرفته، رویکرد نخست لابراتوار است. لابراتوار دکتری نظر سعی دارد پاسخی نظام‌مند به روند تعریف، هدایت و انجام پژوهش‌های دکتری ارائه دهد که نقش مکمل را در فرآیند سنتی مبتنی بر ترکیب راهنما - پژوهشگر ایفا می‌کند. مشارکت پژوهشگران در فرآیند نقد علمی مسائل ایران از طریق نگارش و انتشار سازمان‌یافته و منظم یادداشت‌های علمی تحت نظر مدیریت لابراتوار رویکرد دیگری برای تحقق اهداف یاد شده است.
مراحل اصلی دوره
- شرکت در کنکور سراسری دکتری سازمان سنجش آموزش کشور
- شرکت در مصاحبه دکتری لابراتوار نظر
داوطلبان پس از اخذ نمره قبولی در کنکور سراسری دکتری، از طریق سازمان سنجش برای مصاحبه دکتری به پژوهشکده نظر هدایت می‌شوند.
- ثبت‌نام
داوطلبان پس از دریافت نتیجه قبولی در مصاحبه دکتری، مراحل ثبت‌نام خود را طبق دستورالعمل اختصاصی پژوهشکده طی خواهند نمود. تأمین هزینه پژوهشی دوره دکتری بر عهده سازمان حمایت‌کننده از طرح پژوهشی است.
- گذراندن واحدهای نظری
بر اساس آیین‌نامۀ دوره دکتری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دوره‌های دکتری پژوهش‌محور حداکثر ۸ واحد درسی می‌تواند در برنامه درسی مصوب هر رشته پیش‌بینی شود. لابراتوار دکتری نظر جهت بالابردن بینش پژوهشی پژوهشگران خود واحدهای درسی مورد نیاز برای تهیه یک رساله دکتری موفق را تدوین و کلاس‌های مورد نظر را با اساتید مجرب آن مبحث برگزار می‌کند. از این رو پژوهشگران در نیمسال اول و دوم تحصیل خود ۸ واحد نظری را طی می‌کنند.
- تهیه پروپوزال اولیه و تعیین استاد راهنما
پژوهشگران در سه ماه نخست نیمسال اول دوره دکتری خود در چارچوب برنامه درسی لابراتوار، نسخه اولیه پروپوزال خود را تهیه می‌نمایند و برای تعیین استاد راهنما به شورای مدیریت لابراتوار تحویل می‌دهند.
- تکمیل پروپوزال زیر نظر استاد راهنما
پس از تعیین استاد راهنما، پژوهشگر دکتری مرحله تکمیل پروپوزال خود را زیر نظر وی پیش می‌برد و در پایان نیمسال اول به مرحله دفاع از آن می‌رسد.
- دفاع از پروپوزال
پس از تکمیل پروپوزال، استاد راهنما موافقت خود را با برگزاری جلسه دفاع همراه با پیشنهاد سه نفر استاد متخصص، به عنوان استاد داور، به لابراتوار دکتری اعلام می‌نماید. پس از آن شورای علمی لابراتوار با بررسی پروپوزال، به تعیین هیئت داوران و تشکیل جلسه دفاع پروپوزال می‌پردازد.
- گذراندن کلاس‌های مهارتی
پژوهشگران موظف‌اند تا پایان سال دوم تحصیل در دوره دکتری، ۳۰ ساعت کلاس شامل یادگیری نرم‌افزارها و مهارت‌های مربوط به پژوهش و تدوین رساله دکتری خود را بگذرانند.
- مرحله تدوین رساله
پژوهشگران با راهنمایی استاد راهنما و مشاور خود که به صورت منظم و حداقل یک بار در ماه در محل لابراتوار دکتری برگزار میشود، مراحل تکمیل رساله را پیش خواهند برد. علاوه بر آن جهت هماهنگی کار استاد راهنما و مشاور در طول هر ترم یک جلسه مشترک با حضور هر دو استاد برگزار میشود.
پژوهشگر در پایان هر ترم، موظف به ارائه گزارش از پیشرفت رساله خود است. این گزارش توسط هیئت قضاوت، داوری و ارزش‌گذاری میشود.
دانشجویان در هر سال تأییدیه پذیرش یک مقاله علمی- پژوهشی، یک مقاله علمی-ترویجی و مدارک انتشار ۶ نقد کاربردی تخصصی در حیطه کاری خود را به لابراتوار تحویل خواهند داد. در صورت تکمیل امتیازات، پژوهشگر می‌تواند در سال بعد ثبت‌نام کند. در غیر این صورت وی ناگزیر خواهد بود تا کسب امتیاز لازم در مرحله قبلی متوقف شود.
- دفاع از رساله دکتری
پس از اتمام مراحل تهیه رساله دکتری و تأیید استاد راهنما و لابراتوار، پژوهشگران می‌توانند از رساله دکتری خود دفاع کنند. حداقل مدت تهیه و نگارش رساله سه سال بعد از اولین ثبت‌نام است.
- تمدید سنوات تحصیل
مطابق آیین‌نامه دکتری پژوهش‌محور، در صورت عدم آمادگی پژوهشگر برای دفاع از رساله خود، مدت تحصیل وی با موافقت استاد راهنما و تصویب شورای علمی لابراتوار می‌تواند حداکثر تا ۵ سال تمدید شود. پرداخت هزینه سنوات اضافی بر عهده سازمان حمایت‌کننده طرح خواهد بود.
دانشجویان ورودی مهر 93
رشته معماری
- دانشجو: حامد سیمی
عنوان رساله: تداوم هویت در منظر شبانه شهر معاصر ایران بر پایۀ سنت طراحی نورپردازی معماری عصر صفوی
استاد راهنما: دکتر حشمت‌الله متدین
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی - دانشجو:محمدمهدی شعبانی
عنوان رساله: مقایسۀ تطبیقی عوامل رضایت مندی سکونتی ساکنان محلات سنتی و بلند مرتبه‌های مسکونی
استاد راهنما: دکتر سیدامیر منصوری
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی - دانشجو: حمید ممانی
عنوان رساله: تجلی‌های مختلف تأثیر مذهب و نهاد حاکمیت بر هویت بخشی و تحولات الگوهای تزئینی در دوره‌های مختلف معماری ایران
استاد راهنما: دکتر سعید حقیر
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
دانشجویان ورودی بهمن 1393
رشته شهرسازی
- دانشجو: شعله نوذری
عنوان رساله: ارائه سامانه‌ای برای تحقق طراحی همه شمول در ایران مطالعه موردی شهر تهران
استاد راهنما: دکتر مهران علی‌الحسابی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
فارغ التحصیلان ورودی بهمن 1393
رشته پژوهش هنر
- دانشجو: شهریار خونساری
عنوان رساله: تحلیل گفتمان انتقادی عکس‌های غیر حرفه‌ای جنگ ایران و عراق
استاد راهنما: کتر ناصر براتی
سال: 1399 - دانشجو: گلناز کشاورز
عنوان رساله: زیبایی‌شناسی منظر سرزمین های حاشیه دریای عمان و بلوچستان (با تاکید بر منظر شبانه تجاری و تفریحی چابهار)
استاد راهنما: دکتر شهره جوادی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397 - دانشجو: حامد سلیمان‌زاده
عنوان رساله: ناسینما در ایران
استاد راهنما: دکتر مجید سرسنگی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397
رشته معماری
- دانشجو: حسن فریدون‌زاده
عنوان رساله: هنجار شکل یابی مسکن روستایی، مورد پژوهی: اقلیم سرد و کوهستان استان اردبیل
استاد راهنما: دکتر محسن سرتیپی‌پور
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397 - دانشجو: بهزاد مسعودی اصل
عنوان رساله: مبانی معماری یادبودهای شهادت با تکیه برطرح‌های ساماندهی گلزارها و یادمان‌های شهدا در ایران
استاد راهنما: دکتر احمدعلی فرزین
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397 - دانشجو: فهیمه یاری
عنوان رساله: معماری بناهای سیاسی در جمهوری اسلامی ایران
استاد راهنما: دکتر سیدامیر منصوری
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397
رشته شهرسازی
- دانشجو: الهام ضابطیان
عنوان رساله: تبیین رابطه بین سازگاری روانی جهت نیل به آسایش حرارتی با حس مکان در فضاهای عمومی شهری
استاد راهنما: دکتر رضا خیرالدین
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397 - دانشجو: الهام نهاوندی
عنوان رساله: ارتقاء سرزندگی در مراکز شهری، نمونه موردی: منطقه 21 شهر تهران
استاد راهنما: دکتر احمد پوراحمد
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1398 - دانشجو: عباس آذری
عنوان رساله: شبیه‌سازی جدا یی فضاهای مذهبی از بافت پیرامون با نگرشی اجتماعی-فضایی
استاد راهنما: دکتر ناصر براتی
سال: 1397
فارغ التحصیلان ورودی مهر 1393
رشته پژوهش هنر
- دانشجو: علی نیکویی
عنوان رساله: تأثیر و تداوم باورها و فرهنگ ایران باستان بر معماری و تزیینات در معابد و کلیساهای ارمنستان و گرجستان
استاد راهنما: دکتر شهره جوادی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397 - دانشجو: کاظم خراسانی
عنوان رساله: سبک‌شناسی نقاشی خط ایران
استاد راهنما: دکتر اصغر کفشچیان مقدم
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397
رشته معماری
- دانشجو: هانی ارجمندی
عنوان رساله: تبیین مؤلفه‌های جنسیتی در راستای ارتقای کیفیت مسکن شهر تهران (با تأکید بر زنانگی)
استاد راهنما: دکتر علی یاران
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1399 - دانشجو: زهرا پورسلیمان امیری
عنوان رساله: ارتباط انسان و محیط و مقایسه آن در مسکن سنتی و معاصر (مطالعۀ موردی مسکن شهری بابل)
استاد راهنما: دکتر مهدی شیبانی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1399 - دانشجو: مریم دبیری
عنوان رساله: بازبینی مولفه های موثر منظر و عملیاتی کردن آنها در فرآیند برنامه‌ریزی منظر شهری پایدار
استاد راهنما: دکتر محمدرضا مثنوی
استاد مشاور: دکتر ناصر براتی
سال: 1397