نشست شهر و منظر در طبیعت به عنوان گزارش نخست طرح “منظریران” که تحت حمایت پروژه جندی شاپور مشترک میان وزارت علوم جمهوری اسلامی ایران و وزارت امور خارجه فرانسه در تاریخ 22 مهرماه در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی ایران و با حضور اساتید، صاحب نظران و دانشجویان حوزه های معماری، معماری منظر و شهر برگزار شد.
طرح پژوهشی منظریران به صورت مشترک میان پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر از ایران و لابراتوار پژوهشی لَدیس (LADYSS) از فرانسه نگارش شده و با تاکید بر نمونه‌های موردی تهران و پاریس تعریف شده است. زیربنای پژوهش در این طرح بر تحلیل معنایی و هستی‌شناسانه منظر در بسترهای متفاوت ایران با فرهنگ اسلامی از یک سو و اروپا و فرهنگ مسیحی و یهودی از سوی دیگر با توجه به وجود زیرساخت‌های مشترک میان باغ‌های ایرانی و غربی، حول آرمان خلق بهشت زمینی بنا شده است. سه محور اصلی مطالعه عبارتند از : محور نظری؛ محور تاریخی و محور آمایش سرزمینی. این محورها در قالب سمینارهای مشترک و بازدید میدانی از پروژه‌های مورد نظر میان دو گروه تحقق خواهد یافت.
گزارش نخست این طرح به بررسی و شناخت مفاهیم منظر و طبیعت در شهر اختصاص داشت و در این نشست خانم پرفسور ناتالی بلان مدیر لابراتوار دکتری لادیس پاریس و آقای ایو لوژنبول استاد بازنشسته و مدیر پژوهش‌های علمی در مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه و جناب دکتر ناصر براتی، دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی قزوین و دکتر سیدامیر منصوری مدیر گروه معماری منظر دانشگاه تهران و رییس پژوهشکده نظر به بیان نتایج اولیه پزوهش های انجام و مباحث نظری در این زمینه در فرانسه و ایران پرداختند.
- پرفسور ناتالی بلان، به عنوان سخنران نخست این نشست با موضوع ” زیباشناسی محیط زیست شهری” به سخنرانی پرداخت. وی به معرفی و بررسی سیر تحول نگاه به زیباشناسی طبیعی در شهر در آمریکای شمالی پرداخت. وی با بیان سیر تحول زیباشناسی از قرن 17 در اروپا و ورود رویکردهای پدیدارشناسانه و سوبژکتیو در زیباشناسی، توجه به مخاطب و انسان به عنوان درک کننده زیبایی را مورد تاکید قرارداد. همچنین با نمایش نمونه‌هایی از پروژه های اجرا شده و طرح‌های تحقیقاتی در دست اجرا در اروپا و آمریکا در راستای دستابی که مفهوم زیباشناسی طبیعت به اجرا در آمده‌اند رشته “زیباشناسی محیطی” را به عنوان رشته‌ای نوپا و در حال تبیین معرفی کرد.
- دکتر ناصر براتی، به ارائه مقاله با موضوع “درس‌هایی که نیاموختیم : الگوی توسعه کمال‌گرا در سنت ساماندهی فضاهای زیستی در ایران” با قیاس میان الگوها و ویژگی‌های فضاسازی ایرانیان در دوران‌های گذشته با وضعیت امروز شهرهای ایران به طرح این سوال پرداخت که چگونه ما از تفکر واقعی مدرن به تفکرات شبه مدرن در ایران تبدیل می شویم. در انتها عواملی را برای رسیدن به این مهم بیان کرد :
- نهادینه شدن قانون مداری و تبعیت بدون قید و شرط از قانون
- نهادینه شدن نقد و نقادی
- نهادینه شدن رویکرد تفکر سیستمی
- پرفسور ایو لوژنبول، حول موضوع ” طبیعت یا منظر؟ آیا باید میان این دو یکی را انتخاب کرد؟ ” به ارائه مطلب پرداخت. وی به بیان مفهوم منظر و تفاوت آن با طبیعت محض پرداخته و بر اهمیت شناخت مولفه‌های متنوع فیزیوگرافیک و بیولوژیک شکل دهنده به منظر، بر درک منظر به عنوان پدیدهای که دائم در حال تغییر است تاکید کرد. همچنین با نمایش تصاویری از مناظر اروپایی، تغییرات دائم منظر که در اثر فعالیت‌ها و به اصطلاح پیشرفت‌های بشری شکل می‌گیرد را تصویر و اهمیت به رسمیت شناختن این تغییرات و شناخت و تحلیل آنها را خاطر نشان ساخت.
- در نهایت دکتر سید امیر منصوری با موضوع ” تفکرمنظرین در ایران” به کنکاش ظهور و نمود تفکر در ایران از ورای اشعار شعرای ایرانی پرداخت. وی با بیان نمونه هایی از شعارای ایرانی به صورت کرنولوژیک وار تغییر رویکرد و تفکر منظرین در انسان ایرانی از ابژه ای در برابر دید تا مفهومی در ذهن و در نهایت ترکیب این دو را نشان و اثبات کرد.
