نشست دهم از سلسله نشست‌های تخصصی لابراتوار دکتری نظر با عنوان «مسکن ده» در گالری نظرگاه برگزار شد. در این نشست دکتر سید امیر منصوری دکتر محسن سرتیپی پور، دکتر ناصر براتی، دکتر غزال راهب و مهندس حسن فریدون زاده حضور داشتند. در این نشست ابتدا مقاله “شکل‌گیری گونه‌های مسکن روستایی در تعامل با محیط در ایران“، توسط دکتر غزال راهب ارائه شد. این پژوهش به ارائه حوزه‌بندی جغرافیایی (پهنه‌بندی مکانی) در سطح کشور به منظور شناسایی پهنه‌هایی که در آن گونه‌های همسان مسکن روستایی استقرار یافته‌اند، اختصاص داشت. گونه، زبان مشترک و حاصل خرد جمعی در پاسخگویی به مسائل محیط پیرامونی است که در طول زمان حفظ شده و تداوم یافته است. گردآوری اطلاعات موجود در زمینه شناخت گونه‌های مسکن به تفکیک استان‌ها و در یک قالب تعریف شده، انجام شده بود. به موازات آن، شناسایی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری گونه‌های مسکن و همپوشانی آن‌ها، تفکیک مکانی پهنه‌های مختلف ایران را ارائه نمود. تطابق اطلاعات گونه‌شناسی و نقشه‌های پهنه‌بندی مکانی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری مسکن، منجر به شناخت رابطه علّی شکل‌گیری گونه‌های مسکن به تفکیک استان‌های کشور شد. در ادامه گذر از مرزبندی سیاسی، تجمیع اطلاعات و شناخت کانون‌های شکل‌گیری گونه‌های مسکن، طیف تغییرات و گونه‌های مبدل حاصل از آن و البته رفع نواقص اطلاعاتی با کمک مطالعات میدانی انجام شد. پهنه سرزمینی ایران از نظر مشابهت گونه‌های کالبدی مسکن به هشت حوزه کلان که هریک دارای کانونی اصلی و طیف تغییراتی درونی بودند تقسیم شد. این هشت حوزه شامل، پهنۀ اول: حاشیه دریای عمان و خلیج فارس، پهنۀ دوم: حاشیه دریای خزر، پهنۀ سوم: مناطق کردنشین کوهستانی و کوهپایه غرب، پهنۀ چهارم: مناطق آذری نشین شمال غرب، پهنۀ پنجم: محدوده البرز میانی و دشت های شرقی زاگرس، پهنه ششم : عشــایر اســکان یافته و ســاکنان دائم کوهســتان ها و مناطق پای کوهی دامنه های غربی زاگرس، پهنه هفتم: دشت های شرقی و مرکزی ایران، پهنه هشتم: ارتفاعات میانی و کوهپایه های حاشیه دشت های مرکزی و شرقی. در نهایت، هر یک از حوزه‌های گونه‌های مسکن در رابطه علّی با زمینه شکل‌گیری آن تشریح شده و طیف تغییرات آن بررسی و مهم‌ترین مشخصه‌های آن در تعامل با عوامل محیطی ارائه شد.
مقاله دوم با عنوان “مدل‌یابی ساختاری هنجار شکل‌یابی مسکن روستایی، مورد پژوهی: اقلیم سرد و کوهستان استان اردبیل” توسط مهندس حسن فریدون‌زاده ارائه شد. این مقاله ابتدا به ارائه هنجارهای موثر بر شکل‌گیری مسکن روستایی در اقلیم سرد و کوهستان استان اردبیل و سپس به بررسی وزن عوامل هنجاری در برپایی مسکن روستاها پرداخته است. از گذشته مولفه‌های موثر بر شکل گیری مسکن روستایی در بین اهالی ساکن در روستا دخیل بوده اند که در این پژوهش نیز به عنوان هنجارهای برپایی مسکن شناخته می شوند و تا زمانیکه اهالی این هنجارها را رعایت کنند، از مزایای آن برخوردار بوده در غیر این صورت، مجبور به پرداخت هزینه‌های عدم رعایت قرار خواهند گرفت. جامعه آماری این پژوهش 27 روستا از 176 سکونتگاه‌های روستایی حوزه اقلیمی سرد و کوهستانی استان اردبیل بود. با تهيه ماتريس همبستگي و با استفاده از تحليل مسير، محاسبات لازم صورت گرفت و مدل ليزرل برای تحلیل داده‌ها انتخاب شد.
بر اساس تحلیل‌های انجام شده، مولفه‌های موثر بر هنجار شکل یابی مسکن روستایی در حوزه اقلیم سرد و کوهستانی استان اردبیل عبارتند از: هنجار اقتصادی، هنجار مقیاس و تناسبات، هنجار جغرافیایی- اقلیمی، هنجار همشکلی (تشابه) در برپایی ساختمان و هنجار فرهنگی/ سنتی. این مولفه ها یا به صورت مستقیم و یا با به صورت غیرمستقیم بر شکل‌یابی مسکن روستایی تاثیر می گذارند. با توجه به شرایط خاص اجتماعی و فرهنگی حاکم بر حوزه تحقیق، سه هنجار اقتصادی، مقیاس و تناسبات به ترتیب بیشترین تأثیر را بر هنجار شکل یابی مسکن روستایی در حوزه اقلیم سرد و کوهستان استان اردبیل داشته و باقی مولفه‌ها در رده‌های بعدی قرار دارند و این درحالی است که هنجار فرهنگی/سنتی با ضریب منفی، تأثیری بر شکل‌گیری مسکن روستایی در اقلیم سرد و کوهستان استان اردبیل نداشته است.